gulajaar (geetkaar)
gulajaar | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
||||||||||||||
janm naam | sampoorn Singh Kalra | |||||||||||||
janm |
deena, Jhelum jila, Punjab, british Bhaarat |
August 18, 1936 |||||||||||||
vyavasaaya |
nirdeshak, geetkaar, patakatha lekhak, nirmaata, kavi |
|||||||||||||
kaaryakaal | 1961 - vartamaan | |||||||||||||
jeevanasaathi | raakhi gulajaar | |||||||||||||
santaan | meghana gulajaar | |||||||||||||
|
gulajaar naam se prasiddh sampoorn Singh Kalra (janm-18 August 1936)[1] hindi filmon ke ek prasiddh geetkaar hain. iske atirikt ve ek kavi, patakatha lekhak, film nirdeshak tatha naatakakaar hain. unki rachanaae mukhyat: hindi, urdoo tatha punjabi mein hain, parantu braj bhaasha, khaङai boli, maaravaadi aur hariyaanvi mein bhi inhone rachanaaye ki. gulajaar ko varsh 2002 me sahitya academy puraskaar aur varsh 2004 me Bhaarat sarkaar dvaara diya jaane wala teesare sarvochch naagrik sammaan padm bhooshan se bhi sammaanit kiya ja chuka hai. varsh 2009 me daini bauyal nirdeshit film slamdaag miliyneyar me unke dvaara likhe geet jaya ho ke liye unhe sarvashreshth geet ka oscar puraskaar puraskaar mil chuka hai. isi geet ke liye unhe Grammy puraskaar se bhi sammaanit kiya ja chuka hai.
anukram
praarambhik jeevan
gulajaar ka janm Bhaarat ke Jhelum jila Punjab ke deena gaaainv mein, jo ab Pakistan mein hai, 18 August 1936 ko hua tha. gulajaar apne pita ki doosari patni ki ikalauti santaan hain. unki maaain unhein bachapan me hi chhoङ kar chal baseen. maaain ke aaainchal ki chhaaainv aur pita ka dulaar bhi naheen mila. vah nau bhaai-bahan mein chauthe number par the. bantvaare ke baad unka parivaar amrutasar (Punjab, Bhaarat) aakar bas gaya, vaheen gulajaar saahab Mumbai chale gaye. worli ke ek gerej mein ve bataur mekenik kaam karne lage aur khaali samay mein kavitaayein likhne lage. film industry mein unhonne biml rai, hrushikesh mukhrji aur hemant Kumar ke sahaayak ke taur par kaam shuroo kiya. biml rai ki film bandani ke liye gulajaar ne apna pehla geet likha. gulajaar triveni chhnd ke srujak hain.
rachanaatmak lekhan
gujaraal dvaara likhe gaye pustakon ki soochi-
- chauras raat (laghu kathaaeain, 1962)
- jaanam (kavita sangrah, 1963)
- ek booaind chaaaind (kavitaaeain, 1972)
- raavi paar (katha sangrah, 1997)
- raat, chaaaind aur main (2002)
- raat pashmeene ki
- kharaashein (2003)
chalachitr srujan
nirdeshan
gulajaar ne bataur nirdeshak apna safar 1971 mein mere apne se shuroo kiya. 1972 mein aayi sanjeev Kumar aur jaya bhaaduङai abhineet film koshish jo ek goonge bahare dampati ke jeevan par aadhaarit kahaani thi, ne aalochakon ko bhi hairaan kar diya. iske baad gulajaar ne sanjeev Kumar ke saath aandhi (1975), mausam (1975), angoor (1981) aur namakeen (1982) jaisi filme nirdeshit ki. gulajaar dvaara nirdeshit chalachitron ki soochi-
- mere apne (1971)
- parichay (1972)
- koshish (1972)
- achaanak (1973)
- khushboo (1974)
- aaaindhi (1975)
- mausam (1976)
- kinaara (1977)
- kitaab (1978)
- angoor (1980)
- namakeen (1981)
- meera
- ijaajat (1986)
- lekin (1990)
- libaas (1993)
- maachis (1996)
- hu too too (1999)
geet lekhan
gulajaar dvaara likhe gaye geeton vaale filmon ki soochi-
patakatha lekhan
puraskaar aur sammaan
- filmafeyar puraskaar sarvashreshth geetkaar - 1977, 1979, 1980, 1983, 1988, 1988, 1991, 1998, 2002, 2005
- saahitya academy puraskaar 2002 mein
- padmabhooshan - 2004 gulajaar ko Bhaarat sarkaar dvaara san 2004 mein kala kshetr mein padm bhooshan se sammaanit kiya gaya tha. ye Maharashtra raajya se hain.
- oscar (sarvashreshth maulik geet ka) - 2009 mein angreji chalachitr 'slamadaug miliyneyar' ke geet 'jaya ho' ke liye
- Grammy puraskaar- 2010 mein.
- daada saahab faalke sammaan - 2013[2][3]
sandarbh
- ↑ hajaar cheharon vaale gulajaar
- ↑ "Gulzar to get Dadasaheb Phalke award [gulajaar ko milega daada saahab faalke puraskaar]" (angreji mein). indiya tude dot in (indiya tude samooh). 12 April 2014. http://indiatoday.intoday.in/story/gulzar-to-get-dadasaheb-phalke-award/1/355422.html. abhigman tithi: 12 April 2014.
- ↑ "gulajaar ko mila daada saahab faalke". BBC hindi. 12 April 2014. http://www.bbc.co.uk/hindi/india/2014/04/140412_gulzar_phalke_award_vt.shtml. abhigman tithi: 12 April 2014.