dalit saahitya
dalit saahitya se taataaparya dalit jeevan aur usaki samasaayaaon par lekhan ko kenaadr mein rakhakar hue saahityik aandolan se hai jiska sootrapaat
anukram
avadhaarana
dalit saahitya ki avadhaarana ko lekar lambi bahasein chaleen. yeh savaal dalit saahitya mein pramukhata se chhaaya raha ki dalit saahitya kaun likh sakta hai, yaani saavaanubhooti hi praamaanik hogi ya sahaanubhooti ko bhi saathaan milega. pramukh dalit saahitaayakaaron ne kaha choonki savarnon ne daliton ki peeda ko bhoga naheen, isliye ve dalit saahitya naheen likh sakte. haalaanki yeh mat jaayaada dinon tak tika naheen, lekin aarambh mein bahas ka mudda bana raha. yeh prashaan maraathi ki tulana mein hindi mein adhik utha. ant mein is baat par rai banti najar I ki dalit saahitya asaasi aur nabaabe ke dashak mein ubhara ek saahityik aandolan hai jismein pramukhata se dalit samaaj mein paida hue rachanaakaaron ne hisaasa liya aur ise alag dhaara manavaane ke liye sangharsh kiya.[1]
saahitya mein dalit
haalaanki saahitya mein dalit varg ki upasthiti bauddh kaal se mukharit rahi hai kintu ek lakshit maanavaadhikaar aandolan ke roop mein dalit saahitya mukhyat: beesaveen sadi ki den hai.[2]raveendr prabhaat ne apne upanyaas taaki bacha rahe lokatantr mein daliton ki saamaajik sthiti ki vruhad charcha ki hai[3]vaheen dau॰aaen.Singh ne apaneen pustak "dalit saahitya ke pratimaan " mein hindi dalit saahitya ke itihaas kon bahut hi vistaar se likha hai.[4]
pramukh bhaarateeya bhaashaaon mein dalit saahitya
- maraathi dalit saahitaaya
hindi dalit saahitaaya - telugu dalit saahitaaya
- gujaraati dalit saahitaaya
- kanaanad dalit saahitaaya
pramukh hindi dalit saahityakaar
- da. dharmaveer
- vipin bihaari
- Kailash Wankhede
- sohan paal sumanaakshar
- Kailash chand chauhaan
bihaari laal harit - aanand svaroop bauddh
mahaashaya natthu Ram taamr meli - profesar shatrughn Kumar
Omprakash vaalaameeki - dharmaveer
- mohanadaas naimishraaya
- kainval bhaarati
- sanjeev khudashaah
- shyoraaj Singh bechain
- tej Singh
soorajapaal chauhaan - jayaprakaash kardam
- tulasi Ram
- chamanalaal
- viml thoraat
- buddhasharan hans
- dayaanand batohi
- kaushalya baishantri
- maata prasaad
- chandrabhaan prasaad
- si.bi. bhaarati
- umaraav Singh jaatav
- Ajay naavariya
- roopanaaraayan sonakar
- ratn Kumar saambhariya
- raajesh Kumar bauddh
- rajat raani meenoo
- Dr.N.Singh
- ish Kumar gangaaniya
- aravinaad bhaarati
- musaafir baitha
- jagadeesh pankaj
- asangaghosh
- Ajay yateesh
- rama shankar aarya
- kaaveri
- devanaaraayan paasavaan Dave
- veerachandr das
- tejapaal Singh tej
- sudesh tanavar
- suneel Kumar suman
- Rajni tilk
- hemalata maheeshvar
- prem kapaadiya
- Dr.Narendra Kumar aarya
- Dr. Umesh Kumar Singh
sandarbh
- ↑ veer Bhaarat talavaar- dalit saahitaaya ki avadhaarana, chintan ki parampara aur dalit saahitaaya, prushaath-75
- ↑ bhaarateeya dalit aandolan : ek sankshipt itihaas, lekhak : mohanadaas naimishraaya, books for change, aai॰aesa॰abee॰aena॰ : 81-87830-51-1
- ↑ taaki bacha rahe lokatantr, lekhak - raveendr prabhaat, prakaashak-hind yugm, 1, jiya saraaya, hauj khaas, nai Delhi-110016, Bhaarat, varsh- 2011, I S bi N 8191038587, I S bi N 9788191038583
- ↑ dalit saahitya ke pratimaan : dau॰ ena0 Singh, prakaashak : vaani prakaashan, nai Delhi -110002, sanskaran: 2012
baahari kadiyaaain
- dalit saahitya ke bahaane kuchh teep
- dalit saahitya rachana : ek sakaaraatmak pahal
- dalit saahitya ka samaajashaastr (Google pustak ; lekhak - harinaaraayan thaakur)